Dla wygody odwiedzających korzystamy z niewielkich plików zwanych cookie zapisywanych przez przeglądarkę. Można to zmienić w ustawieniach przeglądarki. OK, schowaj
Walkę w judo można wygrać na kilka sposobów. Jednym z nich jest przytrzymanie przeciwnika na łopatkach przez określony czas. Do przytrzymania wykorzystujemy techniki zwane po japońsku osae-komi, czyli trzymania.
Generalną zasadą trzymań jest posiadanie kontroli nad leżącym przeciwnikiem. Wcześniej zasady określały, że prawidłowo założone trzymanie polegało na unieruchomieniu dwóch stawów lub jednego stawu i głowy, aktualne przepisy nie są już aż tak rygorystyczne. Jednakże zarówno wtedy jak i teraz przeciwnik musi leżeć na plecach.
Poniżej prezentujemy opisy oraz filmy instruktażowe omawiające trzymania.
Zazwyczaj gdy chcemy się nauczyć czegoś nowego, zaczynamy od rzeczy najprostszych. Jednym z takich najprostszych trzymań w judo jest Hon-kesa-gatame, czyli Naturalne trzymanie opasujące. Dosłowne tłumaczenie tej nazwy jest jednakże nieco inne; po japońsku kesa to kaszaja, strój buddyjskiego mnicha, a katame to obezwładnięcie. Słowo "trzymanie" w języku japońskim to osae-komi i dokładnie takiego słowa używa sędzia podczas walki, gdy ogłasza założenie trzymania.
Trzymanie Hon-kesa-gatame zakładamy będąc przy prawym lub lewym boku ukego. Siadamy bokiem do partnera, jego bliższą rękę wkładamy sobie pod naszą dalszą pachę, natomiast naszą rękę, która jest bliżej ukego, wkładamy pod jego głowę, po czym zaciskamy uchwyt i pochylamy się nad partnerem.
Jeśli przyjrzymy się sposobowi uchwytu, to na tułowiu partnera naszą sylwetką kreślimy linię od jego bioder do przeciwległo barku - dokładnie tak, jak układa się szata buddyjskiego mnicha. Stąd określenie kesa w nazwie techniki.
Trzymanie "cztery strony świata" od strony głowy (Kami-shiho-gatame)
Kami-shiho-gatame jest jednym z serii trzymań określanych wspólnym członem nazwy shiho, która oznacza "cztery strony", czasem również szerzej - "cztery strony świata". Cała grupa tych trzymań to tak naprawdę techniki umożliwiające obezwładnięcie (jap. katame) przeciwnika z czterech jego stron: od strony głowy, od strony jednego boku, od strony drugiego boku i od strony nóg.
Trzymanie Kami-shiho-gatame zakłada się od strony głowy partnera. Słowo kami w języku japońskim znane jest nam zapewne z określenia kami-kaze, czyli "boski wiatr", jednakże w tym kontekście oznacza "włosy (na głowie)", a zatem to właśnie słowo sugeruje nam stronę, od której zakładamy trzymanie.
W celu założenia trzymania klękamy od strony głowy ukego, wsuwamy nasze obie ręce pod jego barki, chwytamy jego pas (można również dociążyć ręce do maty), następnie kładziemy naszą głowę na klatce piersiowej ukego utrudniając mu tym samym oddychanie i opcjonalnie wyrzucamy nasze nogi do tyłu "wbijając" palce nóg do maty.
Trzymanie "cztery strony świata" od boku (Yoko-shiho-gatame)
Yoko-shiho-gatame jest jednym z serii trzymań określanych wspólnym członem nazwy shiho, która oznacza "cztery strony", czasem również szerzej - "cztery strony świata". Cała grupa tych trzymań to tak naprawdę techniki umożliwiające obezwładnięcie (jap. katame) przeciwnika z czterech jego stron: od strony głowy, od strony jednego boku, od strony drugiego boku i od strony nóg.
Trzymanie Yoko-shiho-gatame zakłada się od strony jednego z boków partnera: lewego lub prawego. Słowo yoko w języku japońskim oznacza właśnie bok (podobnie jak w technice upadku yoko-ukemi, czyli pad w bok), a zatem to właśnie słowo sugeruje nam stronę, od której zakładamy trzymanie.
W celu założenia trzymania klękamy od strony jednego z boków ukego, następnie odwodzimy bliższą nam jego rękę na bok i podsuwamy się bliżej. Naszą rękę znajdującą się po stronie nóg ukego przekładamy pod jego dalszą nogą i chwytamy za jego pas. Drugą naszą rękę przesuwamy pod głową ukego i chwytamy za judogi na wysokości jego barku. Następnie naszą klatką piersiową dociskamy klatkę piersiową ukego utrudniając mu tym samym oddychanie i opcjonalnie wyrzucamy nasze nogi do tyłu "wbijając" palce nóg do maty.
Istnieje jeszcze bardziej elegancka forma demonstracji tego trzymania - występuje ona w katame-no-kata. Gdy ręka ukego jest odwiedziona na bok, naszą ręką znajdującą się od strony nóg ukego nadal kontrolujemy tą rękę partnera trzymając ją w okolicy barku. W tym czasie drugą ręką chwytamy za pas ukego; następnie puszczamy kontrolowaną wcześniej rękę partnera i przekładamy naszą rękę pod dalszą nogą ukego, zbliżając dłoń do pasa w miejscu uchwytu drugiej ręki, po czym podajemy sobie pas partnera z jednej dłoni do drugiej. Na koniec rękę od strony głowy ukego przesuwamy pod jego głową i chwytamy za judogi na wysokości jego barku. Dalsza część jest identyczna.
Analizując układ partnerów po założeniu tego trzymania można zgodzić się również na alternatywną polską nazwę tej techniki: "boczne trzymanie krzyżowe". I chociaż w japońskiej nazwie o żadnym krzyżu się nie wspomina, istotnie układ partnerów taki krzyż przypomina. Jednakże w polskiej nazwie brakuje konsekwencji - pozostałe trzymania z serii shiho-gatame krzyża już nie przypominają, a zatem pozostałych trzymań po polsku krzyżowymi nazwać już nie sposób.
Pionowe trzymanie "cztery strony świata" (Tate-shiho-gatame)
Tate-shiho-gatame jest jednym z serii trzymań określanych wspólnym członem nazwy shiho, która oznacza "cztery strony", czasem również szerzej - "cztery strony świata". Cała grupa tych trzymań to tak naprawdę techniki umożliwiające obezwładnięcie (jap. katame) przeciwnika z czterech jego stron: od strony głowy, od strony jednego boku, od strony drugiego boku i od strony nóg.
Trzymanie Tate-shiho-gatame zakłada się od jednego z boków partnera. Słowo tate w języku japońskim znaczy "pionowo", a zatem wskazuje nam, że tori i uke są ułożeni pionowo jeden na drugim.
W celu założenia trzymania klękamy od boku ukego, następnie kładziemy rękę ukego na jego twarzy i dociskamy naszą głową przekładając naszą rękę bliższą ukego pod jego głową. Dłonią drugiej ręki chwytamy nadgarstek ręki trzymającej głowę ukego. Następnie przekładamy nad nim jedną nogę, przez co znajdujemy się dokładnie nad uke. Następnie przemieszczamy nasze stopy pod nogami ukego, oplatamy je wokół nóg partnera i rozciągamy na boki. Na koniec naszą klatką piersiową dociskamy klatkę piersiową ukego utrudniając mu tym samym oddychanie.
Człowiek, ucząc się rzeczy bardziej zaawansowanych, najczęściej poznaje je na zasadzie różnic w odniesieniu do rzeczy podstawowych. W judo, poznawszy podstawowe techniki, uczymy się bardziej zaawansowanych, które czasem są po prostu odmianami tych podstawowych.
Jednym z takich przykładów jest Kuzure-kesa-gatame, czyli Odmiana trzymania opasującego. Dosłowne tłumaczenie tej nazwy jest jednakże nieco inne: kuzure to co prawda odmiana, lecz po japońsku kesa to kaszaja, strój buddyjskiego mnicha, a katame to obezwładnięcie. Słowo "trzymanie" w języku japońskim to osae-komi i dokładnie takiego słowa używa sędzia podczas walki, gdy ogłasza założenie trzymania.
Trzymanie Kuzure-kesa-gatame zakładamy będąc przy prawym lub lewym boku ukego. Klękając jego bliższą rękę wkładamy sobie pod naszą pachę znajdującą się bliżej głowy partnera, natomiast naszą rękę, która jest dalej głowy ukego, wkładamy pod jego dalszą pachę i chwytamy kołnierz uwagi w pobliżu szyi, po czym siadamy obok przekładając naszą nogę, będącą dalej od głowy partnera, do przodu, a drugą do tyłu. Na koniec pochylamy się nad partnerem.
Jeśli przyjrzymy się sposobowi uchwytu, to na tułowiu partnera naszą sylwetką kreślimy linię od jego bioder do przeciwległo barku - dokładnie tak, jak układa się szata buddyjskiego mnicha. Stąd określenie kesa w nazwie techniki.
Odmiana trzymania "cztery strony świata" od boku (Kuzure-yoko-shiho-gatame)
Człowiek, ucząc się rzeczy bardziej zaawansowanych, najczęściej poznaje je na zasadzie różnic w odniesieniu do rzeczy podstawowych. W judo, poznawszy podstawowe techniki, uczymy się bardziej zaawansowanych, które czasem są po prostu odmianami tych podstawowych. Kuzure-yoko-shiho-gatame jest jednym z przykładów odmian techniki podstawowej. Należy do serii trzymań określanych wspólnym członem nazwy shiho, która oznacza "cztery strony", czasem również szerzej - "cztery strony świata". Cała grupa tych trzymań to tak naprawdę techniki umożliwiające obezwładnięcie (jap. katame) przeciwnika z czterech jego stron: od strony głowy, od strony jednego boku, od strony drugiego boku i od strony nóg.
Trzymanie Kuzure-yoko-shiho-gatame, będące odmianą (jap. kuzure) trzymania Yoko-shiho-gatame, zakłada się także od strony jednego z boków partnera: lewego lub prawego. Słowo yoko w języku japońskim oznacza właśnie bok (podobnie jak w technice upadku yoko-ukemi, czyli pad w bok), a zatem to właśnie słowo sugeruje nam stronę, od której zakładamy trzymanie.
W celu założenia trzymania klękamy od strony jednego z boków ukego, następnie odwodzimy bliższą nam jego rękę na bok i podsuwamy się bliżej. Obracamy partnera lekko w naszą stronę kłądąc go nieco na jego bliższym nam boku, po czym naszą rękę znajdującą się po stronie głowy ukego przekładamy pod jego dalszym barkiem i chwytamy jego pas. Następnie naszą rękę znajdującą się po stronie nóg ukego przekładamy pod jego dalszą nogą i chwytamy za kołnierz naszej uwagi, czyli bluzy z judogi. Alternatywnie, jeśli budowa naszego ciała nie pozwala na taki uchwyt, możemy chwycić dół uwagi partnera. Na koniec naszą klatką piersiową dociskamy klatkę piersiową ukego utrudniając mu tym samym oddychanie i opcjonalnie wyrzucamy nasze nogi do tyłu "wbijając" palce nóg do maty.
Odmiana trzymania "cztery strony świata" od głowy (Kuzure-kami-shiho-gatame)
Człowiek, ucząc się rzeczy bardziej zaawansowanych, najczęściej poznaje je na zasadzie różnic w odniesieniu do rzeczy podstawowych. W judo, poznawszy podstawowe techniki, uczymy się bardziej zaawansowanych, które czasem są po prostu odmianami tych podstawowych. Kuzure-kami-shiho-gatame jest jednym z przykładów odmian techniki podstawowej. Należy do serii trzymań określanych wspólnym członem nazwy shiho, która oznacza "cztery strony", czasem również szerzej - "cztery strony świata". Cała grupa tych trzymań to tak naprawdę techniki umożliwiające obezwładnięcie (jap. katame) przeciwnika z czterech jego stron: od strony głowy, od strony jednego boku, od strony drugiego boku i od strony nóg.
Trzymanie Kuzure-kami-shiho-gatame, będące odmianą (jap. kuzure) trzymania Kami-shiho-gatame, zakłada się także od strony głowy partnera. Słowo kami w języku japońskim oznacza włosy na głowie, a zatem to właśnie słowo sugeruje nam stronę, od której zakładamy trzymanie.
W celu założenia trzymania klękamy od strony głowy ukego, po czym przemieszczamy się w kierunku prawego barku. Następnie chwytamy prawą rękę partnera i przekładając naszą prawą rękę pod prawą pachą ukego chytamy kołnierz jego judogi na wysokości karku partnera. W następnej kolejności naszą lewą rękę przekładamy pod lewym barkiem ukego i chwytamy go za pas. Na koniec naszą głową dociskamy klatkę piersiową partnera utrudniając mu tym samym oddychanie i opcjonalnie wyrzucamy nasze nogi do tyłu "wbijając" palce nóg do maty.
Trzymanie klatki piersiowej (Mune-gatame)
Mune-gatame jest jednym z przedstawicieli prostszych technik, od których zazwyczaj rozpoczyna się naukę judo. Wynika to zazwyczaj z prostoty prezentacji techniki. Nazwa tego trzymania również jest łatwa do zapamiętania: mune to po japońsku klatka piersiowa, a katame to obezwładnienie, trzymanie.
W celu założenia trzymania mune-gatame klękamy przy jednym z boków ukego, przysuwając nasze kolana do jego głowy oraz klatki piersiowej. Następnie tori swoimi rękami obejmuje przeciwległą rękę partnera na wyskości jego barków, jednocześnie chwytając swoimi dłońmi rękawy drugiej ręki. Po takim objęciu tori przesuwa swoje ręce w kierunku swoich kolan ściskając w ten sposób tułów i głowę ukego. Dodatkowo tori dociska swoją klatką piersiową klatkę piersiową partnera utrudniając mu tym samym oddech.
Trzymanie za bark (Kata-gatame)
Jednym z elementów większości trzymań w judo jest utrudnienie przeciwnikowi oddychania; zazwyczaj jest to uzyskiwane przez nacisk na klatkę piersiową przeciwnika. W trzymaniu kata-gatame ten element realizowany jest w odmienny sposób - poprzez zablokowanie swobodnego przepływu powietrza przez usta i nos. Nazwa tego trzymania odnosi się natomiast do sposobu uchwytu - kata oznacza bark, a katame to obezwładnienie, trzymanie.
W celu założenia trzymania kata-gatame klękamy przy jednym z boków ukego, po czym chwytamy bliższą rękę partnera i kładziemy ją na jego twarzy oraz dociskamy naszą głową. Następnie naszą przeciwną rękę przekładamy pod głową ukego i łączymy nasze dłonie przy szyi partnera. Na koniec wyciągamy do tyłu nogę od strony głowy ukego.
